با توجه به سختی سطح فلزات، ایجاد حک و کنده‌کاری بر روی آنها به سختی صورت می‌گیرد و از طرفی انجام این کار با نیروی دست بسیار زمان بر است و دقت و سرعت پایینی نیز دارد.
با تولید دستگاه حک روی فلز برای نمایش دادن طرح و لوگو، متن و هر نوع طرحی، حکاکی با کیفیتی انجام شده و مشکلات روش‌های سنتی دیگر وجود ندارد.
امروزه از دستگاه حک فلزات در صنایع مختلف، به منظور حکاکی لوگو، بارکد،QR کد و مشخصات قطعات و حتی ایجاد طرح‌های منحصر به فرد بر روی سطوح مقاوم فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.(مطالعه مقاله حک لوگو روی فلز)
تاریخچه دستگاه حکاکی روی فلز
تاریخچه حکاکی روی فلز به صنعت حکاکی یا engraving بر روی اسلحه و حکاکی بر روی زیورآلات که در قرون‌وسطی صورت می‌پذیرفت، برمی‌گردد.
در واقع قدیمی‌ترین حکاکی صورت گرفته بر روی فلز، مربوط به کشور آلمان در سال 1446 میلادی است؛ در کل، عمل حک روی فلزات یک هنر غربی به شمار می‌آید و از کشورهای غربی به کل دنیا صادر شده است.
انواع دستگاه حکاکی روی فلز
دستگاه حکاکی روی فلز کاربرد بسیار گسترده‌ای در بخش‌های صنعتی، نیمه صنعتی و حتی تبلیغات و ساخت لوازم تزئینی دارد. با توجه به کاربرد زیاد این دستگاه‌ها و خروجی‌های با کیفیت، تنوع زیادی در دستگاه‌های حکاکی روی فلز وجود دارد.
هر یک از این دستگاه‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند و در شرایط مختلف می‌توان آنها را مورد استفاده قرار داد.
انتخاب روش مناسب حک، بسته به نوع و جنس فلز، طراحی محصول، ساختار خط تولید، بازار محصول و انتخاب مصرف‌کننده انجام می‌شود.
دستگاه‌های حک روی فلزات را می‌توان در حالت کلی به 7 دسته تقسیم‌بندی کرد که عبارت‌اند از:
دستگاه حکاکی لیزری روی فلز
اگر به دنبال جدیدترین روش‌های حکاکی روی فلزات هستید، باید به سراغ حک لیزری روی فلز بروید. در این روش بسته به دستگاه می‌توان از لیزر فایبر، لیزر Co2 یا لیزر YAG استفاده کرد. از لیزر CO2 برای متریال‌های غیر فلزات می‌توان استفاده کرد و لیزر YAG عموما در ساخت دستگاه‌های جواهرسازی استفاده می‌شود؛ اما اگر به دنبال یک روش صنعتی با کیفیت برای حک روی فلزات سخت و محکم باشید، باید به سراغ لیزر فایبر بروید.
تکنولوژی لیزر فایبر برای برش و حک لیزری روی فلز به کار می‌رود. با توجه به استفاده از تکنولوژی لیزر در این دستگاه، کاهش آلودگی‌های صوتی، کیفیت خروجی بسیار بالا و سرعت بالا از مزایای استفاده از حک لیزری است؛ از طرفی هیچ محدودیتی در حک طرح‌های پیچیده و ظریف وجود ندارد.
حکاکی فلز با دستگاه حک لیزری روی فلز ماندگاری بسیار بالایی دارد و تحت هیچ شرایطی پاک نمی‌شود؛ زیرا هیچ گونه رنگ یا مواد اضافی به فلز اضافه نمی‌شود و طرح با لیزر روی سطح فلز حک می‌شود.
دستگاه‌های حک لیزر فلزات در دو نوع دسکتاپ و رومیزی (پرتابل) تولید می‌شوند:
دستگاه حکاکی دسکتاپ
دستگاه لیزر فایبر مارکینگ در مدل دسکتاپ دارای یک میز ثابت است که به راحتی قابل جابه‌جایی است؛ با توجه به تکنولوژی لیزر، جایگزین مناسبی برای دستگاه‌های حکاکی قدیمی مانند حک ضربه‌ای و دستگاه cnc است.
دستگاه حکاکی پرتابل
دستگاه لیزر پرتابل امکان جابه‌جایی و حمل و انتقال به محیط‌های مختلف را داشته و وزن سبک‌تری نسبت به نوع ثابت دارند.
مین‌برد، قطعات الکترونیکی و سورس داخل باکس جداگانه‌ای در زیر دستگاه قرار دارد و از طریق پرتوی لیزر به galvo منتقل شده و در نهایت از لنز خارج می‌شود. (برای انتخاب بهترین سورس لیزر فایبر روی لینک مقاله کلیک کنید.)
با توجه به ارتفاع دکل دستگاه، هد دستگاه می‌تواند تا ارتفاع 50 سانتی‌متر روی متریال جابه‌جا شود.
بیشتر بدانید: مطالعه مقاله حکاکی چهره روی پلکسی با دستگاه لیزر
دستگاه حکاکی ضربه‌ای، کوبشی، سوزنی
از قدیمی‌ترین روش‌های صنعتی برای حک روی فلزات، استفاده از حکاکی ضربه‌ای است. در این روش از یک سوزن تنگستن استفاده می‌شود. به‌نحوی‌که دستگاه طراحی شده باید با فرکانس بالایی سوزن تنگستن را به‌صورت ضربه‌ای روی فلز فرود بیاورد. با ضربه‌های متمادی این سوزن حک روی فلز انجام می‌گیرد.
روش حکاکی ضربه‌ای کیفیت خوبی دارد و از نظر هزینه‌ای هم جزء روش‌های کم‌هزینه محسوب می‌شود. اما بیشتر در صنایع فلزی و حکاکی روی قطعات صنعتی کاربرد دارد. عیب دیگر این روش هم سروصدای زیاد آن است.
تجهیزات این نوع از دستگاه‌ها را می‌توان با توجه به نیروی محرکه به دو گروه مگنتیک و پنوماتیک یا بادی تقسیم‌بندی کرد؛ خروجی کار از هر دو گروه کیفیت بالایی دارد و می‌توان از آن برای حکاکی روی فلزاتی مانند آلومینیوم، استیل، آهن و غیره استفاده کرد.
بیشتر بدانید: حکاکی روی ام دی اف روی لینک مقاله کلیک کنید.
دستگاه حکاکی CNC
نوع دیگری از دستگاه‌های حکاکی فلزات در صنعت، دستگاه‌های CNC است که از یک سیستم کامپیوتری قابل برنامه ریزی تشکیل شده است؛ در این دستگاه باید طرح مورد نظر به صورت برنامه به آن داده شود و با کمک نیروی مکانیکی، حکاکی روی فلزات با دقت بسیار بالا انجام می‌شود.
دستگاه‌های CNC جزو گران‌ترین گزینه‌ها است که کیفیت خروجی آن مطلوب بوده و بیشتر در صنایع عظیم استفاده می‌شود.
حکاکی اسکرایب (خراشی)
اگر به دنبال روشی کم‌صدا برای حک روی فلزات هستید، می‌توانید از روش حکاکی اسکرایب استفاده کنید. در این روش می‌توانید حکاکی روی فلزات نرم تا سخت را بدون مشکل انجام دهید. به همین خاطر است که این روش مورد توجه خودروسازان روز دنیا قرار دارد.
در روش حکاکی اسکرایب روی فلزات، سوزن دستگاه داخل فلز نفوذ کرده و سپس عملیات حکاکی را انجام می‌دهد. شرط استفاده از این روش این است که جنس فلز انتخاب شده نباید شکننده باشد.
حکاکی پرسی روی فلزات
حکاکی پرسی فلزات تقریباً قدیمی‌ترین روش در این صنعت است. اگرچه از این روش همچنان استفاده می‌شود، اما ثابت بودن طرح‌های حکاکی و غیرهوشمند بودن آن، از مشکلات اساسی حکاکی پرسی است. نکتۀ دیگر اینکه در روش پرسی ممکن است دستگاه‌های حکاکی به‌مرور زمان دچار فرسودگی شده و با ایجاد فشار ناهمگون باعث خرابی قطعات پرس شده شود. البته سرعت بالای این روش باعث شده تا همچنان در برخی از صنایع فلزی از روش حک پرسی روی فلزات استفاده شود.
حکاکی الکتروشیمیایی روی فلزات
از ارزان‌ترین روش‌ها برای حک روی فلز، استفاده از محلول‌های شیمیایی است. در این روش با هزینه‌ای بسیار پایین می‌توان حک روی فلزاتی مثل طلا، استیل، مس، آلومینیوم، برنج، آهن و غیره را انجام داد.
نکتۀ جالب در مورد حکاکی الکتروشیمیایی روی فلزات، امکان حک مشکی یا سفید بر روی قطعات است. در روش حک مشکی، به کمک فرایند الکتروشیمیایی یک لایه از فلز را اکسید می‌کنند. برای حک سفید هم باید فرایند را معکوس کرد و از به روش الکتروشیمیایی یک لایه از فلز را به کمک فرایند احیا برداشت. عمق حکاکی در روش الکتروشیمیایی بین 1 تا 500 میکرون است. به همین خاطر در صنایع زیورآلاتی و پزشکی کاربرد بالایی دارد.
حکاکی رول مارکینگ بر روی فلزات گرد
دستگاه رول مارکینگ بیشتر برای حکاکی روی فلزات گرد مثل اتصالات فلزی و فلنج‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این روش ممکن است با نام نورد غلتکی هم یاد شود. سرعت بالای کار، امکان حک روی فلزات گرد و حالت دار، امکان اتومات کردن خط تولید و عدم ایجاد تنش روی قطعات از مزایای رول مارکینگ است. این روش بیشتر در صنایع کاربرد دارد.
بیشتر بدانید: چک لیست دستگاه لیزری مارکینگ
مشخصات دستگاه حک لیزری روی فلز
از مهم‌ترین مشخصات دستگاه حک روی فلز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه نگهداری بسیار پایین
- عدم آسیب به قطعات دستگاه به دلیل نوع طراحی
- حکاکی بر روی انواع قطعات با سختی بسیار بالا
- مصرف انرژی بسیار پایین
- سایز نسبتا کوچک و اشغال فضای کم
- استفاده از برق تک فاز
- بدون محدودیت در اشکال مختلف برای حک فلزات
مزایا و معایب دستگاه حک فلز
از مهم‌ترین مزایای دستگاه‌های حکاکی روی فلزات که باعث شده‌اند تا این اندازه در صنعت با استقبال مواجه شوند، عبارت‌اند از:
- سرعت، کیفیت و دقت بسیار بالا
- اندازه کوچک
- وزن سبک
- کاربری آسان
- حداکثر سرعت 10000 میلی‌متر در ثانیه
- هزینه نگهداری و تعمیرات بسیار پایین
مقایسه حک لیزری روی فلز با روش‌های سنتی حک
همان‌طور که قبل‌تر اشاره کردیم، با توجه به مزایای فراوان روش حک فلزات مانند سرعت، دقت، کیفیت و … پارامترهایی هستند که باعث می‌شوند هیچ کدام از روش‌های دیگر توانایی رقابت با حکاکی لیزر را نداشته باشند. (دستگاه حکاکی لیزر چیست؟)
محدودیت حک فلزات
قطعا برای حکاکی فلزات محدودیت‌هایی در سایز قطعه وجود دارد چرا که حداکثر سایز استاندارد دستگاه‌های لیزر 30×30 است.
یکی از معایبی که می‌توان برای این دستگاه اشاره کرد، عدم حکاکی غیر فلزات شفافی مانند شیشه، پلکسی شفاف و چوب خام است.
کاربرد حک روی فلز
دستگاه‌های حک لیزری روی فلز برای حک فلزاتی مانند طلا، نقره، استیل، آهن، برنج، مولتی استایل، آلومینیوم، پلکسی غیر شفاف، پلاستیک، پارچه و کاغذ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از جمله کاربردهای دستگاه حک لیزر فلزات در صنایع مختلف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت خودروسازی
- بدلیجات و زیورآلات
- ماشین‌افزار (مته، تیغ اره)
- حکاکی سریال روی ابزارآلات و وسایل اندازه‌گیری
- حکاکی لیزری کالای دیجیتال مانند (تبلت، لپ تاب و موبایل)
- حکاکی هدایای مناسبتی
- حکاکی تجهیزات پزشکی و بیمارستانی
- حکاکی قطعات نظامی (حک قطعات صنعتی)
- حکاکی محصولات تبلیغاتی نظیر (بج سینه، کارت ویزیت، فلش مموری، خودکار، پاوربانک)
- حکاکی طلا و جواهرات
خرید دستگاه حک لیزری روی فلز
شرکت روتک، ارائه دهنده انواع دستگاه‌های حک لیزری فلزات و غیرفلزات در سراسر ایران است.
برای آشنایی با شیوه کار با دستگاه ها و نکات کاربردی آن ها می‌توانید به صفحه وبلاگ مراجعه کنید؛ همچنین برای اطلاع از جزییات دستگاه لیزر حکاکی و دریافت مشاوره رایگان برای خرید می توانید با شماره 90 000 480 021 شرکت روتک تماس حاصل فرمایید.